خیار غبن در معامله ملک سبب چه چیزی می شود؟
معنای خیار غبن از نظر لغوی فریب دادن، گول زدن و آسیب رساندن طرف مقابل می باشد. غبن از لحاظ حقوقی به معنای، عدم ایجاد تعادل میان مورد معامله و ارزشی که از طرف فروشنده تعیین می گردد، است. غبن سبب ضرر و زیان معامله می شود که در ادامه مقاله بیشتر به معنا و شرایط خیار غبن در معامله ملک می پردازیم.
مغبون کننده و مغبون به چه افرادی می گویند؟
به کسانی که به علت وجود غبن در معاملات دچار ضرر و زیان و آسیب می شوند، مغبون گفته می شود. از سوی دیگر، به شخصی که سبب ایجاد این ضرر و زیان شود، مغبون کننده یا غابن می گویند.
خیار غبن در معامله ملک
خیار غبن در معامله ملک به چه معناست؟
به معنای اختیاری می باشد که جهت فسخ قرارداد ملک به اشخاص داده می شود. اگر میان ارزش تعیین شده مورد معامله و ارزش واقعی آن تعادل برقرار نباشد، مغبون می تواند قرارداد را فسخ کند و این اختیار را دارد؛ چون او در این معامله زیان دیده است.
امتیازات خیار غبن در معامله ملک
از مهم ترین امتیازات خیار غبن در معامله ملک می توان موارد زیر را نام برد:
- خیار غبن فقط به یک طرف معامله تعلق ندارد، زیرا به هر دو طرف معامله تعلق می گیرد.
- خیار غبن فقط به عقد بیع تعلق ندارد و در عقود دیگر نیز می توان از آن استفاده کرد.
- خیار غبن در معاملات معوض و عقود قابل استفاده می باشد و در عقود و معاملات غیر معوض( در آن قرارداد تعهد طرفین و انتقال مال صورت نمی گیرد) مورد استفاده قرار نمی گیرد.
- اگر زمانی که در معامله، غبن فاحش (غبنی که به لحاظ عرف قابل چشم پوشی نیست) وجود داشته باشد، خیار غبن نیز وجود دارد، غبن فاحش نیز باید طوری باشد که ضرر و زیان فاحش یکی از طرفین قرارداد را به همراه خود داشته باشد که در این صورت طرف قرارداد زیان دیده خیار غبن خواهد داشت.
- زمانی که خیار غبن یک معامله ای برای هر دو طرف قرارداد تعیین گردد، خریدار و فروشنده هر دو شامل اختیار فسخ یکسان می باشند.
- برای تشخیص خیار غبن و ضرر در معامله باید شرایط معامله به شیوه درست بررسی شود.
برای تحقق خیار غبن چه شرایطی وجود دارد؟
بر اساس ماده ۴۲۰ قانون مدنی، خیار غبن یک خیار فوری محسوب می گردد که باید سریع بعد از خبر دار شدن از آن، اجرا گردد. و سکوت زمانی رخ می دهد که تاخیر در اجرای خیار غبن به وجود آید. برای تحقق خیار غبن، شرایط به صورت زیر می باشد:
- پس از مطلع شدن مغبون از غبن، حتما باید در مدت زمان مشخص شده ای به اعمال خیار اقدام کند. با گذشت زمان و آگاهی از غبن منجر به سقوط آن می شود.
- اگر مغبون پیش از معامله ملک از غبن با خبر شود، پس از قرارداد ادعای غبن او مورد قبول واقع نخواهد شد.
- اگر در زمان قرارداد ملک، مغبون با آگاهی از قیمت مورد قرارداد، اقدام به انجام قرارداد کند، شرایط خیار غبن معامله آن فرد را در بر نمی گیرد.
- بر اساس ماده ۴۲۱ قانون مدنی، هنگامی که فرد غابن، تفاوت قیمت را به فرد مغبون واگذار کند، خیار از بین نمی رود.
- اگر فرد مغبون تفاوت بین دو قیمت از غابن را بگیرد و راضی گردد، در این مدت خیار غبن ساقط خواهد شد.
خیار غبن در معامله ملک
اسقاط کافه خیارات، ولو خیار غبن فاحش چیست؟
«اسقاط کافۀ خیارات، ولو خیار غبن فاحش» یکی از مواردی است که امکان دارد در زمان خواندن مفاد قرارداد با آن مشاجره کنید. این بند در حقیقت شامل حقوق شما در مقابل ضرر و زیانی که ممکن است در این مدت قرارداد متحمل شوید. برای درک عمیق تر این عبارت باید معنی دقیق هر واژه را در کنار هم قرار دهیم.
اسقاط به معنای ساقط شدن می باشد، طبق اصول زبان عربی بر وزن افعال، معنی کلمه از شک و تردید به قطعیت تغییر می کند. در نتیجه با امضای این قرارداد که در این عبارت شامل شده است، امکان بازگشت از نظر خود وجود ندارد.
کافه به معنای همۀ موارد و تمامی می باشد که تحت عنوان عبارت گفته شده است همچنین کافه نیز دارای بار قطعیت معنایی است و معنی آن چیزی فراتر از تمام، کل و همه می باشد.
معنی خیار در فرهنگ عمید، فسخ معامله یا اختیار برهم زدن می باشد. در حقیقت مصدر اختیار در عربی، خَیار می باشد.
به زبان ساده تر غبن به معنی ضرر و زیان در قرارداد می باشد. به عدم تعادل و تفاوت مبلغ در زمان معامله، غبن می گویند. غبن فاحش نیز به معنای ضرر و زیان فراوان است.
با توجه به این می توانیم بگوییم در قراردادی که عبارت «اسقاط کافۀ خیارات، ولو خیار غبن فاحش» وجود دارد، با امضا کردن در این قرارداد تمامی اختیارات برای به هم خوردن معامله حتی اگر همراه با ضرر و زیان فراوان باشد، از طرفین قرارداد سلب می گردد.
برای مثال در زمینۀ مستغلات و املاک، اگر فردی ملک خود را به نسبت مبلغ واقعی ارزان فروخته باشد شامل شرایط خیار غبن می شود اما زمانی که در معامله عبارت «اسقاط کافۀ خیارات، ولو خیار غبن فاحش» وجود داشته باشد، امکان فسخ قرارداد برای شخصی که ملک خود را بسیار ارزانتر از قیمت واقعی و تعیین شده فروخته است، شرایط خیار غبن را شامل نمی شود.
خیار غبن در معامله ملک
جهت مشاوره تخصصی با کارشناسان مجرب " نگین نور" تماس برقرار نمایید؛ کافیست کلیک کنید.
خواندن این مطالب را از دست ندهید: